BOŞANMA DAVASINDA TAZMİNAT HANGİ DURUMLARDA TALEP EDİLEBİLİR?
Boşanma davasında, taraflar maddi ve manevi olmak üzere iki tür tazminatı dava sürecinde talep edebilmektedirler. Bunlar içerisinde maddi tazminat, boşanmanın gerçekleşmesi ile yoksulluğa düşecek olan tarafa verilecek olan tazminat olup; manevi tazminat ise tarafın , boşanma ve boşanmaya sebep olan olaylar sonucunda kişilik haklarının zedelendiğinden ötürü talep etmiş olduğu tazminattır. Boşanma davası sürecinde davacı ve davalı olmak üzere her iki tarafta birbirinden maddi ve manevi tazminat talep edebilmektedir. Tazminat, evlilik birliğinde zarara uğrayan tarafın zararının karşılanması için talep etmiş olduğu para olduğu için ; tazminat isteyen bu tarafın dilekçesinde boşanmaya sebebiyet veren olayları deliller doğrultusunda ifade etmesi gerekmektedir. Bu açıklamalar doğrultusunda tarafların , boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kusurlu olup olmadıkları değerlendirme konusu yapılacaktır. Ayrıca ; maddi tazminat açısından; eşin boşanma nedeniyle uğramış olduğu bir zarar ya da ileride doğması muhtemel olan bir zararı yok ise maddi tazminat talep etme hakkı da olmayacaktır.
Her iki tazminat türünde de taraflar arasındaki evlilik birliği boşanma sebebiyle sonlandırılmış olması gerekmekte olup ve tazminat isteyen tarafın dilekçesinde bu yönde bir talebinin olması gerekmektedir. Ayrıca; tazminat talep eden tarafın kusursuz ya da daha az kusurlu olması gerekmektedir. Yani dava sürecinde boşanmaya sebep olan olaylarda kusurlu olan ya da daha ağır kusurlu olan tarafın aleyhine olacak şekilde karşı tarafa tazminat ödemesine karar verilmektedir. Tarafların her ikisinin de boşanma davasına sebep olan olaylarda eşit kusurlu olması halinde ise; tazminat talepleri red edilecektir. Tazminat miktarının belirlenmesinde hakim takdir hakkını kullanırken; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmadaki kusur oranları, evliliğin süresi ve tazminat ödemesine karar verilen tarafın ödeme gücünü göz önünde bulundurmaktadır. Dava sürecinde hakim , tarafların dilekçelerinde miktar olarak istemiş olduğu tazminat miktarıyla bağlı olduğu için bu tazminat miktarından daha fazlasına karar veremeyecek olup tarafların kusur durumlarına bakarak talep edilen tazminat miktarından daha azına ise karar verebilmektedir. Tazminatın nasıl ödeneceği ile ilgili manevi tazminat, tek seferde ve toplu olarak karşı tarafa ödenebilirken ; maddi tazminat ise toplu olarak ödenebileceği gibi irat şeklinde yani belirli zamanlar aralığında da ödenebilmektedir.
Boşanma davası sonucunda ödenmesine karar verilen tazminatı karşı taraf ödemezse şayet ; aleyhine icra takibi başlatılarak maddi ve manevi tazminat alacağı icra yolu ile kendisinden tahsil edilebilmektedir. Ayrıca ; boşanma davası sürecinde birbirlerinden maddi ve manevi tazminat talep etmeyen tarafların sonrasında yeni bir dava açarak bu yöndeki taleplerini ileri sürebilme hakları yine bulunmaktadır. Boşanmadan sonra açılacak tazminat davasının; boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde açılması gerekmektedir. Söz konusu bu davanın , kanunda belirtilen süre içerisinde açılması tarafların hak kaybına uğramaması açısından önem arz etmektedir.
Avukat Gülsen Tutoğlu
avukatgulsentutoglu@gmail.com
