DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ NELERDİR?
Açılmış olan bir davada davacı ve davalı olmak üzere iki taraf bulunmaktadır. Dava sürecinde taraflar sulh olabilirler , açmış oldukları davalarından feragat edebilirler ya da haklarında açılan davayı kabul edebilirler. Bu hususta davadan feragat etmek; davacı tarafın dava dilekçesinde yazmış olduğu talep sonucunun tamamından veya bir kısmından vazgeçmesi demektir. Davaya son veren bir işlem olan feragat etmekle davacı, tek taraflı irade beyanıyla dava konusu yaptığı hakkından vazgeçerek görülmekten olan davanın sona ermesine neden olmaktadır. Ayrıca; davadan feragat, yalnızca davacı tarafından yapılabilmekte olup; söz konusu bu işlem yazılı ya da sözlü olarak yapılabilmektedir. Davadan feragat edilmesiyle birlikte davacı taraf talep sonucundan vazgeçtiği için tekrardan aynı talebi içeren bir dava açması halinde kesin hüküm varlığı sebebiyle dava ret edilecektir. Misalen ; feragat ettiğiniz bir boşanma davasını yeniden açabilmeniz için yeni açtığınız bu davanızda yer alan boşanma sebeplerinin; daha önce açmış ve feragat ettiğiniz bir önceki boşanma davanızdan sonra meydana gelmiş olması gerekmektedir. Ayrıca ; dava dilekçenizde yazmış olduğunuz talebinizle ilgili tam veya kısmi olarak feragat edebilme hakkına sahipsinizdir. Davadan tam feragat halinde dava bütünüyle; kısmi feragat halinde ise feragat edilen kısım açısında sona ermektedir.
Davaya son veren bir diğer taraf işlemi olan kabul ise; davacı tarafın dava dilekçesindeki talep sonucuna, davalının kısmen veya tamamen muvafakat etmesidir. Davalı taraf olarak siz, kabul beyanınızı duruşma sırasında sözlü olarak yapabileceğiniz gibi yazılı olarak bir dilekçeyle de bu yöndeki irade beyanınızı ortaya koyabilirsiniz. Bu hususta; davayı kabul etmeniz yönündeki beyanınızın hüküm ifade etmesi karşı tarafın ve mahkemenin onayına bağlı değildir. Hakkınızda açılan davanın tümünü kabul edebileceğiniz gibi bir kısmı açısından da kabul beyanınızı ortaya koyabilirsiniz. Şayet; söz konusu davayı kısmen kabul ediyorsanız kabul ettiğiniz bu kısmı dilekçenizde ya da ilgili duruşma tutanağında açıkça belirtmeniz gerekmektedir. Bu durumda hakkınızda açılan dava ile ilgili olarak kabul etmediğiniz kısım için söz konusu uyuşmazlık devam edecektir.
Sulh ise; görülmekte olan bir davada tarafların aralarındaki uyuşmazlığı kısmen veya tamamen sona erdirmek amacıyla yapmış oldukları bir sözleşmedir. Sulh sözleşmesi, mahkeme önünde yapılabileceği gibi mahkeme dışında hazırlanarak duruşma esnasında da mahkeme önünde sunulabilir. Yani; taraflar , duruşma öncesinde aralarında hazırlayacakları sulh sözleşmesini mahkemeye sunarak aralarında sulh olduklarını gösterebilecekleri gibi ; duruşma sırasında da sulh olabilme hakkına sahiptirler. Bu süreçte tarafların davaları ile ilgili olarak sulh olmak istedikleri yöndeki beyanları duruşma zaptına geçerek imza altına alınacaktır. Tarafların aralarındaki uyuşmazlığı anlaşarak gidermesi anlamına gelen sulh sözleşmesinin kurulması için karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarının olması gerekmektedir. Sizin davanızla ilgili olarak karşı tarafla sulh olma beyanınızı , davadan feragat ve davayı kabul gibi davaya son veren diğer taraf işlemlerinden ayıran husus sulh olma beyanınızın şarta bağlı olarak yapılabilmesidir.
Dava sürecinde, söz konusu bu taraf işlemleri hüküm kesinleşinceye kadar yapılabilmektedir. Hükmün kesinleşmesi ile ilgili olarak; açtığınız davanızda hâkim olayları ve dosya içerisine sunulan delilleri değerlendirerek kararını duruşmada açıkladıktan sonra yaklaşık 2-3 hafta içerisinde bu kararın hangi hukuki gerekçelere dayandığını gösteren gerekçeli kararı hazırlayacaktır. Daha sonrasında taraflara bu gerekçeli karar tebliğ edilecektir. Taraflar, mahkeme kararının hemen kesinleşmesini istiyorlarsa şayet; bu süreçte verilen mahkeme kararına itiraz etmemeleri gerekmektedir . Taraflarca bu karara itiraz edilmediği takdirde mahkeme kararı kesinleşmiş olacaktır. Tarafların bu gerekçeli karara itiraz etmesi durumunda ise İstinaf Mahkemesi ’nden söz konusu dava ile ilgili olarak karar gelinceye kadar kesinleşme olmayacaktır. Bundan ötürü; davanız ile ilgili olarak feragat etmeniz ya da hakkınızda açılan davayı kabul etmek istemeniz halinde ortaya çıkacak sonuçları değerlendirerek karar vermeniz hak kaybı yaşamamanız açısından önem arz etmektedir.
Avukat Gülsen Tutoğlu avukatgulsentutoglu@gmail.com
