İFADE VERME VE SORGU NEDİR?
Tarafınıza yönelik olarak suç işlediğinizi iddia eden kişi veya kişiler Cumhuriyet Savcılığı’na veya polis, jandarma gibi kolluk makamlarına giderek hakkınızda suç duyurusunda bulundukları takdirde veyahut kendiliğinden soruşturulan suçlarda söz konusu suç şüphesinin aydınlatılarak olayla ilgili olarak kamu davasının açılmasına gerek olup olmadığının saptanması için mağdur ve şüpheli olan kişilerin olayla ilgili ifadeleri alınabilmektedir. Yani; herhangi bir suç nedeniyle şikayet veya ihbar söz konusu olduğunda adli merciler, hem suçtan zarar gören kişiyi hem de suç şüphesi altında olan kişinin ifadesini alabilmektedir. Bu süreçte şüpheli kişi olarak tarafınızca kolluk görevlileri veya Cumhuriyet Savcısı tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenmeniz ifade vermeniz anlamına gelmektedir. Ayrıca ; olayla ilgili olarak yeni bir delilin ortaya çıkması durumunda tarafınıza sorulmayan bir hususla ilgili olarak ek ifadenizin alınması da gerekebilmektedir. Bu hususta; aynı olayla ilgili olarak şüpheli kişi olarak yeniden ifadenizin alınması ihtiyacı ortaya çıktığında, bu işlem ancak Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılabilmektedir.
Sorgu ise mahkemede hakim tarafından hakkınızdaki suç iddiasıyla ilgili olarak dinlenmeniz anlamına gelmektedir. Yani; ifadeden sonra kişi Savcılık tarafından tutuklama veya adli kontrol istemiyle Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edilebilmektedir. Bu süreçte şüpheli olarak sizin yargılama süresince tutuklanmanızı veya adli kontrol kararıyla serbest bırakılmanızı Sulh Ceza Hakimi takdir etmektedir. Söz konusu bu süreçte emniyet veya jandarmada vermiş olduğunuz önceki ifadenizde yer alan yanlışlıkları düzeltebilir veya eksiklikleri tamamlayabilirsiniz. Lakin ; ifadelerinizde çelişki olması halinde söz konusu bu ifade değişikliğinin dosya açısından etkisini hakim takdir etmektedir. Bundan ötürü; ifade alma ve sorgu sürecinde tarafınıza yöneltilen sorular, suç işlediğinizi gösteren olaylara ve buna dayanak teşkil eden delillerle ilişkili olduğu için ; hakkınızdaki suçlamayla ilgili olarak vermiş olduğunuz ilk ifadenizde bildiklerinizi doğru bir şekilde anlatmanız süreç açısından önem arz etmektedir. Ayrıca ; bu süreçte tarafınıza yönelik olarak kötü davranma, işkence , cebir ve tehditte bulunma ve kanunda belirtilmiş olan diğer yasak usullere başvurulması sonucu alınan ifadeler, kanunda da belirtildiği üzere delil olarak değerlendirilemez. Yani; bu usullerin uygulandığı durumda vermiş olduğunuz ifadeniz özgür iradenize dayanmadığı için geçersiz olmaktadır.
Tüm bu hususlardan ötürü yargılama işlemi, vermiş olduğunuz ifadeler üzerine kurulu olduğu için ; hakkınızdaki suçlama ile ilgili olarak dosyadaki bilgi ve belgelerin ne olduğunu bilerek kolluk görevlisi veya Cumhuriyet Savcısı’nın tarafınıza yönelttiği sorulara doğru bir şekilde cevap vermeniz sonraki süreçte çekişkili ifadelerin ortaya çıkmaması açısından önem arz etmektedir.
Avukat Gülsen Tutoğlu
avukatgulsentutoglu@gmail.com
