Kilis merkeze bağlı Başmağara köyünde 300 yıllık olduğu tahmin edilen, tarihi su tünelleri, havalandırma ve 10 kuyudan oluşan, 300 metre uzunluğunda, derinliği 20 metre olan tarihi su kanallarının yeniden kullanılması için köy sakinleri yetkililerden yardım istedi. Osmanlı çeşmesi yıllara meydan okurcasına ayakta durmaya çalışırken, bakımsızlıktan meydana gelen çatlaklar, çevresindeki moloz yığınları ve çöpler, tarihi çeşmenin gün geçtikçe ihtişamını kaybetmesine neden oluyor. Vatandaşlar yetkililerden üzerinde Osmanlıca kelimelerin yazılmış olduğu tarihi çeşmenin aslına uygun olarak restore edilmesini istediler.
Başmağara Köyü Muhtarı Ali Rıza Açıkel, tarihi Osmanlı çeşmesi ve tut ağacının 300 yıl öncesinde yapıldığını tahmin ettiklerini ifade ederek, “Rivayete göre, ilk kez bu suyu köyümüzde yaşayan bir yaşlı kadın hayvanları otlatırken yeşil bitki görmüş. Tahminde bulunarak burada su vardır diyerek köylülere seslenmiş. Köyünde su ihtiyacı olduğu için burayı canlandıralım diyerek köyün büyükleriyle birlikte su kuyusunu kazarak ortaya çıkartmışlar. O şartlarda kuyudan taşıma yöntemle su getirmişler. Toprakla aynı seviyede olan kuyuya bir kadın düşmüş ve köy sakinleri kadını kuyudan çıkartmışlar. Daha sonra köy sakinleri bir araya gelerek tehlike saçan ve toprakla aynı seviyede kalan su kuyusunu düzenleme kararı alınmış. O süre zarfında 300 metre alana 10 ayrı noktada kuyu kazarak, tünellerin toprağını dışarıya çıkartmışlar ve suyu çeşmeye kadar getirmişler. Çeşmeden akan suyu zamanında 50 ile 70 yıla yakın kullanmışlar ve zaman aşımından tünel kendini imha etmiş’’ dedi.
‘‘Muhtar olduktan sonra elimi taşın altına koydum’’
Köye muhtar seçildikten sonra çeşmenin onarılması için elinden gelenin fazlasını yaptığını söyleyen, Açıkel, ‘‘ Ecdadımızın yaklaşık 300 yıl önce yaptığı hizmeti canlandırmak için köy hizmetlerine haber verdim ve birlikte var gücümüzle çalıştık. Çeşmenin onarılması için gelen ekiple çalıştık ama çok başarılı olmadı. Ecdadımızın yaptığı hizmeti canlandırırsak, yeryüzüne akıtabilirsek ve onların tekrar amel defterini açabilirsek ne mutlu bize’’ ifadelerini kullandı.
‘‘Ecdadımızın insan gücüyle yaptığı çeşmeyi günümüzün teknolojisiyle yapamadık’’
Osmanlı’dan kalma tarihi çeşmeye sahip çıkılmadığını söyleyen Açıkel, ‘‘Eski zamanda insan gücüyle yapılan çeşmeyi günümüzün teknolojisiyle yapamadık. Bu tarihi su tünellerini yeniden halkın ihtiyacına sunmak istiyoruz. Bu sayede insanlarımız eski tarihlerini unutmasınlar, ecdadımız, bu tarihi tüneli yapmışlar, biz de bu tüneli onararak hem tarihe ışık tutmak, hem de suyu kullanmak istiyoruz” diye konuştu. İHA
