Yaptırılması zorunlu araç muayenesi;
Belirlenen Trafik kurallarınca araç muayenesi kapsamına giren, trafiğe çıkarılacak veya çıkarılmayacak bu kapsam içindeki tüm araçların belirli yıl içinde genel olarak hususi araçların 2 yılda bir, ticari araçların her yıl olmak üzere, trafiğe çıkacak her araca donanımlı araç istasyonlarında, her türlü aksamlarının test edilerek araç için hayati önem taşıyan mekanik ve elektronik kısımlarının aracın trafikte güvenli bir şekilde seyretmesinde bir sakıncası, arızası, kullanım ömrünün tamamlayıp tamamlamasını yani aracın işlevselliğinin bütünlüğünü kontrol ederek, evet araç trafikte kalabilir, yada hayır şu eksiklikleri tamamlayarak tekrar muayenesi sonrası trafiğe çıkabilir, veya trafikten men edilebilire karar veren bir kuruluştur.
Yasa tarafından statüsü belirlenmiş her aracın bu kontrollerden geçmekle mükellef olduğu bir araç kontrol noktasıdır.
Bu noktadan trafiğe uygundur veya değildir belgesi verilmektedir.
Yasa ile tanımlanmış motorlu taşıtlara sahip kişilerin araç muayenesi yaptırması yasa gereği zorunludur.
Araç muayenesi, belirli bir tarihe kadar geçerlidir,
Bu geçerli tarihi biten araçlar muayene tekrarı yaptırmak zorundadır.
Eğer araç muayenesi yenilemesi yapılmadan aracını trafiğe sokanlar veya zamanı gelince muayene tekrarı yapılmadığı takdirde araç sahiplerine maddi ceza uygulaması yapılmaktadır.
Türkiye’de yasal olarak geçerli olan muayene işlemini yapmaya Ulaştırma Bakanlığınca TÜVTÜRK yetkili kılınmış olup bu kuruluş aracılığıyla araç muayeneleri tek elden yapılmaktadır.
Bu muayene işleminin yaptırılabilmesi için de öncelikle TÜVTÜRK’den randevu alınarak araçların muayenesine götürülmesi gerekmektedir.
Araç muayene süresi aracın cinsine göre farklılık gösterir ;
Araç muayeneleri ticari araçlar için 1 yıl, diğer hususi araçlar için ise 2 yıl geçerli olarak yapılır.
Bu süreler bitiminde araçlar aynı muayeneyi tekrarlamak zorundadır.
Bu araçların muayenelerinin yapımını üstlenen TÜVTÜRK elbette bu muayeneleri yaparken bedava’ya bu hizmeti vermemektedir.
Her yıl düzenli olarak herşeyin arttırılması gibi TÜVTÜRK ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından belirlenen araç muayene ücretleri de sürekli periyodik olarak her yıl artırılmaktadır.
Dolayısıyla 2024 yılında TÜVTÜRK’ün zamlı araç muayene fiyatlarında ki tarifesi de şu şekilde olmuştur :
Traktör (Römorklu, Römorksuz), Motosiklet ve Motorlu Bisiklet: 928 TL
Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Özel Amaçlı Taşıt, Arazi Taşıtı, Römork ve Yarı Römork: 1.821,60 TL
Otobüs, Kamyon, Çekici ve Tanker: 2.462 TL
Not: Bu yıl egzoz emisyon ölçümü için ödenmesi gereken ücret ise 256 lira olduğu belirtilmiştir.
TÜVTÜRK sadece yollarda gece-gündüz seyredecek araçların trafiğe uygunluğu konusundaki hayati aksamlarını kontrol ederek, işlevselliklerini yerine getirebilirliği veya getiremezliği tespit etmektedir.
Yani sadece işlevsizliği olan mesela farları arızalı, yada Frenler yeterince tutmuyor, yada emniyet kemeri çalışmıyor, arabanın rot, rotili bozuk, aracın genel yapısında oynanmış trafiğe uygun değil gibi birçok önemli aksaklıkları saptayıp, bu aksaklıkların düzeltilerek tekrar bir ay içinde araç muayene getirilmelidir.
Aksi takdir de muayene ücretinin yanacağı için Araç sahibi tarafından tekrardan ayrı bir muayene ücreti ödenmesi gerekmektedir.
Araç sahiplerinin en çok tepkilerinden birisi araç muayenesindeki eksiklerin tespiti amaçlı kurulan zorunlu bu muayene istasyonunda yapılan TÜVTÜRK araç muayene istasyonlarında sırf teknik bir hatayı belirlemek adına alınan yüksek ücret uygulamasıdır, çoğu araç sahibinin müşterek şikayetçi olduğu bu konu muayene istasyonlarda sadece teknik olarak belirlenen arıza karşılığı alınan bu ücretlendirme artık adeta Araç sahiplerine cezalandırmaya dönüşmüştür, düşüncesi hakim olmaktadır.
Niye diye sorulacak olursa sorusuna Araç sahiplerinin genel olarak cevabı : Çünkü sadece arıza tespiti yapılan bu yerde, araç tamiri zaten yapılmamaktadır.
Bu şu demektir, bana tespit edilerek bildirilen aracımdaki arıza için ben ayrıca tamirciye gidip ayrı bir ücret ödeyerek aracımın arızasını kendim yaptırıyorum, yani TÜVTÜRK’e bir arıza tamir ettirmediğime göre bu neyin yüksek bedeli? Sorusunu haklı olarak araç sahipleri sormadan edemiyorlar.
Bu konuda muayene ücretlerinin makul ve mantıklı düzeye çekilmesini ucuz ve pahalı araçlar arasında alınacak ücretin neden aynı olduğu, Araçların model ve yıl olarak farklı olması yani halk ile zengin kişilerin araçlarından alınan muayene ücretlerinin tek tip olmasını da ayrı bir tartışma konusu olmaktadır.
Bu konun biran önce çözümü için yetkililerden gerekli adımları atmalarını Araç sahipleri tarafından beklemektedirler. Haber Merkezi
